Bal besin değeri yüksek, sağlığa faydalı ve tadından dolayı sevilerek tüketilen bir gıdadır. Birçok şekilde tüketilebilen balın da çeşitleri bulunmaktadır. Bunlar elde edilen kaynak ve nasıl elde edildiğine göre ayrılmış olup salgı ve nektar balıdır. Salgı balı çam, nektar da çiçek balı olarak bilinmektedir. Ancak çam balı çiçek balı arasındaki farklar genellikle merak edilmektedir.
Peki bu iki balı birbirinden ayıran özellikler nelerdir?
Çam balı, Güney Ege ve Batı Akdeniz’de yetişen kızılçam üzerindeki Basra böceği tarafından yapılır. Böcek çamın öz suyunu emerek artanını da tatlı bir madde olarak ağacın üzerine bırakır. Bu salgı da bal arısı tarafından çam balına dönüştürülür. Çam, meşe ve köknar gibi ağaçlardan elde edilir.
Çam balı uzun yıllar kıvamı bozulmadan saklanabilir. Rengi koyu olup, kristalize olmaz. Dünya’da yaklaşık %90’ı Türkiye’de üretilir. Türkiye’de üretilen çam balının da %80’i de Muğla’da üretilir. Glikoz ve Fruktoz oranı düşük olduğu için boğazı yakan bir tadı yoktur. Enzim, aminoasit ve mineral içeriği çok yüksektir.
Çam balının birçok faydası bulunmaktadır;
- Sindirim sisteminin ve florasının sağlıklı kalmasına,
- Kansızlığı gidermeye ve bağışıklık sistemini güçlendirmeye,
- Yüksek tansiyonun düşürülmesine,
- Romatizmal hastalıkların tedavisine,
- Damar tıkanıklığının tedavisine,
- Saçları besleyip, saç köklerinin güçlenmesine,
- Mideyi tedaviye destek olup, mideyi korumaya,
- Ilık su ile tüketildiğinde vücutta depolanan yağın sindirilmesine,
- Beyni güçlendirip, konsantrasyonu arttırmaya,
- İshali düzenlemeye ve şiddetini azaltıp, süresini kısaltmaya yardımcı olabilmektedir
- Midede rahatsızlık yaratmadan kolayca tüketilebilir.
- Yorgunluk ve halsizliğe iyi gelebilmektedir.
Çiçek balı adından da anlaşılacağı gibi çiçeklerin üzerindeki besinlerin bal arıları tarafından toplanarak ürettikleri bala denir. Yonca, kekik, kestane, ıhlamur, kenger, keçiboynuzu, lavanta, arı otu, tarak otu, boğa dikeni gibi bitkilerin çiçeklerinden elde edilir. Polen içeriği yüksek olup çok tatlı bir baldır. Tadı dolayısıyla genellikle kahvaltıda en fazla tercih edilen bal türüdür. Kristalleşebilen çiçek balının rengi, çiçek özlerinin türüne göre değişiklik gösterebilir.
Çiçek balının da sağlığa birçok faydası vardır.;
- Kolesterolü dengelemeye,
- Cilt problemlerini gidermeye,
- İdrar yolu enfeksiyonlarının tedavisine,
- Kalp sağlığını korumaya,
- Kilo vermeye yardımcı olduğu gözlemlenmiştir.
İki balı birbirinden ayıran belirli özellikler vardır. Çam balı çiçek balı arasındaki farklar bu özelliklere bakılarak ayırt edilebilmektedir.
Çam Balı Çiçek Balı Arasındaki Farklar
Çam Balı
- Arıların ağaç üzerindeki böcek salgılarından elde edilir.
- Kristalleşmeden ve donmadan uzun yıllar saklanabilir.
- Glikoz ve fruktoz oranı daha düşük olduğu için daha az tatlıdır
- Enzim, aminoasit ve mineral bakımından zengindir.
- Rengi koyudur.
- Daha çok şifa niyetine kullanılır.
Çiçek Balı
- Çiçeklerin üzerindeki besinlerden elde edilmektedir.
- Kristalleşme yaşanabilir.
- Polen oranı yüksektir ve çok tatlıdır.
- Rengi çiçek özlerine göre değişiklik gösterebilir.
- Genellikle kahvaltı ürünü olarak ve yiyeceklerde kullanılır.
Çiçek balı ise tadından dolayı daha çok kahvaltılık olarak tüketilmektedir. Çam balı gibi onunda sağlığa faydaları bulunmaktadır. Bal konusunda en çok merak edilen diğer bir konu ise hangi balın daha iyi olduğudur. Çam balı içerisinde bulunan mineral, enzim ve amino asitler bakımından daha çok şifa niyetine kullanılmaktadır. Bunun yanında yine çam balı çiçek balı gibi de kahvaltılarda tüketilebilir.
İki çeşit balda kendi içinde farklı özellikleri ve faydaları barındırmaktadır. Burada önemli olan balın ne amaçla tüketildiğidir. Şifa niyetine kullanılacaksa çam balı tercih edilirken günlük tüketimde kahvaltı sofralarında çiçek balı kullanılabilir. Yine bu tercihte kişisel damak zevkine göre değişebilmektedir.
