“Eğer arılar yeryüzünden kaybolursa insanın sadece 4 yıl ömrü kalır. Arı olmazsa döllenme, bitki, hayvan, insan olmaz” diyen gelmiş geçmiş en büyük bilim adamlarından Albert Einstein arıların varoluş önemini çok güzel bir şekilde ifade etmiş.Propolis, yaşam için büyük öneme sahip arıların ürettiği ve sağlık açısından birçok faydası bulunan bir üründür. Şifa kaynağı propolis damla nasıl kullanılır?
Propolis Nedir?
Yeryüzünde yüzyıllardır var olan bal arılarının ürettiği bal, balmumu, arı zehiri, propolis, polen ve arı sütü gibi birçok ürün geçmişten günümüze şifa kaynağı olmuştur. Alternatif tedavi yöntemlerinde kullanılan bu ürünlerin içerisinde adını son yıllarda sıkça duyduğumuz propolis de geçmişi çok eskiye dayanan bir şifa kaynağıdır. İlk defa yüzyıllar önce Yunanlılar tarafından doğal antibiyotik olarak kullanılan propolis günümüzde çok daha fazla alanda kullanılmaktadır.
İşçi arıları ağaç kabuklarında, bitkilerin filizlerinde ve tomurcuklarında bulunan koruyucu reçineyi alt çeneleri ile kazıyarak toplar. Topladığı bu reçineleri ağızda nemlendirip yumuşatır. Bu işlem sırasında arı salgıladığı bazı enzimler ve salgılar ile reçineyi biyokimyasal değişikliğe uğratıp balmumu da ekleyerek pelet haline getirir. Bu peleti arka bacaklarında bulunan polen sepetine aktarır. Oluşturduğu bu yapışkan, reçinemsi, organik karışıma propolis denir.
Propolis Ne işe Yarar?
Propolis kovan için koruyucu bir tabakadır. Arılar propolisi kovan ve diğer yaşam alanlarının iç kısmına bir tabaka şeklinde uygular.
Kovan için propolis faydaları şunlardır;
• Delik ve çatlakların kapatılmasını, girişini daraltarak böcek, haşere vb. girmesini önlemeyi,
• Hasar görmüş peteklerin tamirini,
• Peteklerin birbirine yapıştırılmasını ve petek gözlerinin parlatılmasını,
• Virüs, mantar, bakteri gibi zararlı canlıların çoğalmasını önlemeyi,
• Arıların çeşitli hastalıklardan korunmasını sağlar.
Propolisin İçeriği ve Yapısı Nasıldır?
Propolis; soğuk havada katı ve kırılgan, sıcakta ise yapışkan ve yumuşaktır.15-25 °C arası sıcaklıkta ise elastik bir yapıdadır. Yapısında en önemli bileşenleri flavonlar, flavonoidler ve flavononlar ile çeşitli fenolik maddeler ve aroma maddeler yer alır. Yapılan çalışmalarda propoliste bulunan bazı mineraller; Kalsiyum (Ca), Magnezyum (Mg), Potasyum (K), Sodyum (Na), Demir (Fe), Bakır (Cu), Çinko (Zn) ve Mangan (Mn) olarak saptanmıştır. Ayrıca içeriğinde B1, B2, C ve E vitaminleri de bulunmaktadır. Propolisin içerisinde 300’ e yakın bileşik tespit edilmiş tir. Kısacası içeriğinde %50 reçine, %30 balmumu,%10 esansiyel ve aromatik yağlar, %5 mineral ve kalan kısmında vitaminler ve polen gibi diğer maddeler bulunmaktadır
Propolisin Faydaları Nelerdir?
Besin değeri oldukça yüksek olan propolis arıları koruduğu gibi insan sağlığını da korumaya yardımcı olmaktadır.
Propolis ;
• Antibakteriyel
• Antifungal
• Antiviral ,
• Antioksidan ,
• Antienflamatuar ,
• Sitotoksik ,
• İmmünomodülatör ,
• Antiülser,
• Lokal Anestezik,
• Antitümör,
• İmmün Stimülatör özelliklere sahiptir.
Propolisin antibakteriyel etki gösteren aktif bileşenleri pinocembrin, galangin, kafeik asit, benzil ester, sakuraretin ve pterostilbendir. Antiviral etkiyi gösteren bileşenler ise kafeik asit, luteolin ve kuersetin içerir.
İnsan sağlığı için propolis faydaları şunlardır:
• Bağışıklık güçlendirmeye,
• Dudak, ağız ve boğazın mikrobik hastalıkları, yaralarının tedavisine,
• Zararlı mikroorganizmaları yok etmeye,
• Sindirim sistemi hastalıklarının tedavisine,
• Tümör oluşumunu engellemeye,
• Bazı kanser türlerinden korumaya,
• Cilt sağlığını korumaya,
• Kalp-damar sağlığını korumaya,
• Göz sağlığını korumaya yardımcı olabilmektedir.
Sağlığa birçok faydası olan propolisin pastil, şampuan, krem tablet gibi farmakolojiden kozmetiğe kadar çok geniş kullanım alanı bulunmaktadır. En yaygın kullanım şekli ise damla olarak kullanımıdır. Birçok kişi sağlığa sayısız faydası olan propolis damlası nasıl kullanılır sorusunun cevabını merak etmektedir.
Propolis Damla Nasıl Kullanılır?
Propolis damla nasıl kullanılır sorusu için öncelikle damlanın özelliğine bakmak gerekir. Suda ve yağda çözünen çeşitleri bulunan propolis damla bu özelliğine göre kullanılmaktadır.
Suda çözünür damla su, meyve suyu gibi içecek vb içerisinde katılarak ya da yiyeceklerin üzerine eklenerek tüketilebilmektedir. Yağda çözünen damla ise daha çok bal, ekmek, yoğurt gibi katı ve yarı katı gıdalar ile beraber tüketilmelidir. Bununla birlikte genel olarak ikisi de doğrudan tek başına da tüketilebilmektedir. Ayrıca cilt üzerindeki herhangi kaşıntı, leke vb. problemlerde o bölgeye topik olarak uygulanabilmektedir. Ağız ve diş problemleri için diş üzerine ya da problemli bölgeye yine topik olarak uygulanır. Gargara olarak uygulanabilir.
Tavsiye edilen kullanım miktarları ise çocuklar için günde 10 yetişkinler içinse 20 damla şeklindedir. 11 yaşından küçük çocukların sağlık açısından doktor tavsiyesi ile kullanılması önerilmektedir. Propolis damla dâhili ve harici kullanım için uygun olup ihtiyaca göre kullanım şekli belirlenir.
Vücut için birçok faydası olan propolisi kronik hastalığı olan, sağlık problemleri bulunan kişiler mutlaka doktor tavsiyesi ile kullanmalıdır. Propolis destekleyici olup tek başına ilaç olarak tedavi amaçlı kullanılmamalıdır. Ayrıca kullanılacak damlanın sağlık açısından onaylı ve güvenilir firmalardan alınması tavsiye edilmektedir.
