Eski şifalı bitki kitaplarından birinde adaçayı hakkında şöyle bir hikaye bulunmuş; Meryem Ana ve Bebek İsa Herodes‘ten kaçmak zorunda kalmışlar. Ormanlık alana kaçan Meryem Ana çayırdaki çiçeklerden yardım istemiş ama hiçbir çiçek yardım etmemiş. Yardımı duyan adaçayı yana doğru eğilmiş ve bunu gören Meryem Ana açılan boşluğa saklanmış. Adaçayının koruyucu ve sık yaprakları arasındaki Meryem Ana’yı, Herodes ve askerleri bulamamış. Saklandığı yerden çıkan Meryem Ana adaçayına; Artık sonsuza dek insanlar için en faydalı ve en çok sevilen olacaksın, insanları hastalıklardan koruyacak kadar güçlü olarak, beni kurtardığın gibi insanları da kurtaracaksın, demiş. Rivayet bu ya adaçayı da insanlara yardım etmek ve onları iyileştirmek için her yıl çiçeklenmeye başlamış
Adaçayı çok yıllık bir şifa bitkisi olarak üzerine bir çok sözler söylenmiş, bir çok hikayelerde yer almış, her çağda kullanılmış, üzerine methiyeler dizilmiş ve ikibinyirmibir yılında ‘’Uluslararası Şifalı Bitkiler Derneği’’ yılın bitkisi olarak seçmiştir.
Adaçayı Nedir?
Salvia otu olarak da bilinen Adaçayı; Kuru ve taze yaprakları ile çeşitli kullanım amaçları olan, aroması yüksek, şifalı ve çok yıllık bir bitkidir.
Adaçayı Nerede Yetişir?
Ilıman iklimi sevdiği için Akdeniz kökenli olan adaçayı bitkisi Amerika, Arnavutluk ve Orta Asya da yetişmektedir. Ülkemizde Ege ve Akdeniz bölgesinde, İzmir çevresinde bol miktarda bulunmaktadır.
Adaçayı Çeşitleri Nelerdir?
Ülkemizde ortalama doksan çeşidi bulunmakta ve bu çeşitler iki başlıkta toplanmaktadır.
Çayır Adaçayı; Bayırlarda, meralarda ve çayırlarda yetişmektedir. Koyu mavi menekşe rengi çiçekleri ile etrafa yaydığı ıtırlı hoş kokusu ile uzaktan pırıltıları seçilmektedir. Mayıs ve Haziran ayları arasında, öğle güneşinde toplanır. Gölgede kurutularak yıl boyu tüketilir.
Bahçe Adaçayı; Gerçek adaçayı olduğu söylenir ve şifa bakımından daha etkilidir. Menekşe renkli çiçekleri, beyaz keçeli yaprakları, etrafa yaydığı acımsı kokusu ile gümüş gibi güneşte parlaması ile fark edilir.
Adaçayı Nasıl Üretilir?
Adaçayı tohumla üretilen bir bitkidir fakat tohumdan yetiştirmek hem zaman, hem de uzmanlık gerektirmektedir. Genellikle daha kolay olan yetiştirme şekli olmasıyla fide olarak, açık alanlara dikilir. Tohum olarak Mart ve Ekim aylarında, fide olarak Mart ayı içinde ekimi yapılması gerekmektedir. Çok ilgi ihtiyacı olmayan fideleri güneşi sevmektedir fakat özel bakımla bir yılda iki hatta üç kez bile hasat edilebilir.
Adaçayı Kullanım Alanları Nelerdir?
Adaçayını çay formunda bitki çayı, adaçayı yağı olarak, parfüm içeriğinde, oturma banyosu olarak banyo suyuna, boğaz, ağız ve diş sağlığı için, iltihap tedavisini desteklemek için gargara olarak, adaçayı sirkesi olarak, besleyici tonik etkisi ile saç ve cilt sağlığı için kullanılmaktadır.
Şifalı bitki olarak kullanılmasının yanı sıra yemeklere, çorbalara koku ve tat vermek, kızartma yağlarını kokulandırma, hamurların, kızarmış patateslerin ayrı bir lezzet ve kokuya kavuşmasını, etlerin dinlendirilip, salamuraların yapılışında kullanılmaktadır. Ayrıca antik çağlardan beri gıda koruyucusu olarak kullanımı da devam etmektedir.
Adaçayı Faydaları Nelerdir?
Adaçayı beslenmedeki faydalarının yanı sıra içeriğinde bulunan vitaminler ve mineraller bulunmasından kaynaklı sağlık içinde başlıca faydaları;
- Hastalık sonrası vücut direncini topladığı, vücudu güçlendirdiği,
- Faranjit, larenjit ve bademcik iltihabı gibi boğaz hastalıklarının tedavisine yardımcı olduğu,
- Bademcik iltihabı, diş iltihabı gibi rahatsızlıklarda gargara olarak kullanıldığı,
- Nezle gibi üst solunum yolu hastalıklarına iyi geldiği,
- Öksürük hafiflettiği,
- Boğaz ağrısını ve baş ağrısını dindirdiği,
- Terlemeye, göğüs ağrısını rahatlattığı, astım hastalarına yardımcı olduğu,
- Gece uykusunu düzenlediği ve rahatlatarak uykuya yardımcı olduğu,
- Yorgunluğu, el titremesini, depresyonu ve siniri yatıştırdığı,
- Hafızayı güçlendirerek, unutkanlığa, Alzheimer’a sebep olan etkenleri azalttığı,
- Vücuttaki toksinleri, safrayı atarak, söktüğü,
- Detoks etkisi ile kilo aldırmaması,
- İshali geçirdiği,
- İdrar söktürücü etkisi olduğu,
- Hazmı kolaylaştırıp, gaz söktürdüğü,
- Mide bulantısını baskıladığı, mide yanmasını giderdiği,
- Mide ve sindirim sistemi problemlerine iyi geldiği,
- Rosmarinik asit, antioksidan ve antiinflamatuvar etkileri ile kronik inflamasyona (bağışıklık sisteminin vücudu koruma amacıyla oluşan tepkime) neden olur.
- Kolik tedavisinde destekleyici olduğu,
- Aç karnına içildiği takdirde kan şekerini düşürdüğü,
- Rahim iltihaplarının tedavisini desteklediği,
- Apselerin, yaraların ve iltihaplı yaraların iyileştirdiği,
- Böcek ısırıkları ve sokmalarında kaşıntıyla, acılarını giderdiği,
- Mesane ve böbrek taşlarının sökülmesine yardımcı olduğu,
- Karaciğer hastalığı olanlara faydalı olduğu,
- Kolesterol seviyesine faydalı etkisi olduğu,
- Kan temizleme ve kan inceltme etkisi bulunduğu,
- Diş çürüklerindeki bakterileri giderdiği, dişleri güçlendirdiği, toz haline gelmiş adaçayının dişlere sürülerek beyazlattığı,
- Anti-bakteriyel ve anti-inflamatuar etkisi ile ağız yaraları için etkili olduğu,
- Cilde faydası bulunan adaçayı, cilt temizliğini sağladığı, cildin nefes almasını sağladığı, cilt döküntülerine iyi geldiği, cilt yüzeyindeki kızarıklıkları dindirdiği, egzama, mantar ve sedef rahatsızlıklarına iyi geldiği,
- Saç dökülmelerine, saç yağlanmalarına, kepek sorunlarına iyi gelip, saç problemlerine faydalı olduğu bilinmektedir.
Datça Köy Ürünleri olarak sizlere önerimiz; Buradaki bilgilerle tek başına hastalık tedavi edilemez, hekiminize danışınız. Bitkisel ürünler İlaç değildir ve tedavi amaçlı kullanılamaz.
