Kış gündönümü en kısa gündüzü ve en uzun gecesi olan mevsimdir. Uzun kış gecelerinde en sevdiğimiz rahatlatıcı, sakinleştirici, içimizi ısıtıp, yumuşatan bitkilerimizi tükettiğimiz, çaylarımızı yudumladığımız dönemdir. Kış ayları için en faydalı şifalı bitkileri Datça Köy Ürünleri olarak sizinle paylaşmak istedik.
Kışın bitki tüketimine neden daha çok önem veriyoruz?
Hepimiz biliyoruz ki kış aylarında daha kolay hasta oluruz. Bizleri hasta yapan şey mikropların yaşamasına uygun ortamların oluşması ve soğuk havada bağışıklık sistemimizin yavaşlamasıdır. İşte bu yüzden hem enfeksiyon kırıcı hem bağışıklık sistemimize takviye edici bitki tüketimine daha çok önem veriyoruz.
Bu durumların ışığında kış sağlığımız için yapılması gerekenler:
- Mevsimine göre düzenli, çeşitli ve dengeli beslenmek,
- Bağışıklık sisteminin stres ile zayıflayacağını bilerek rahatlatıcı, sakinleştirici, yorgunluğu önleyen, zindeliğe etki eden bitkiler tüketmek,
- Vitamin bazlı beslenmeye dikkat etmek,
- Balgam söktürücü, Antioksidan içeriği ile vücut hücrelerine oksijen girişini destekleyecek, ses tellerini yumuşatacak bitkiler kullanmak,
ve sindirim sisteminin iyi bir şekilde çalışmasını sağlamak büyük öneme sahiptir.
Kış Ayları İçin En Şifalı Bitkiler ve Faydaları
Kış aylarında en çok karşılaştığımız rahatsızlıklarımıza iyi gelecek, şifa olacak birbirinden faydalı bitkiler:
- Ekinezya kışın sıklıkla karşılaşılan gribal enfeksiyonlara, soğuk algınlığına ve üst solunum yolu rahatsızlıklarına iyi gelmektedir. Bağışıklık sistemini güçlendirmesi yanı sıra hastalıklardan dolayı oluşan ağrıları da hafifletmesiyle bilinir.
- Papatya sinirlerin yatışmasına, sakinleşmeye ve uykusuzluğa karşı etkisi olan bitkilerdendir. Sindirim sisteminin rahatlamasına, Sinüzit, nezle ve soğuk algınlığına iyi gelen papatya çayı, boğaz ağrıları, öksürüğün ve ağızda oluşan iltihapların giderilmesine de yardımcıdır.
- Sumak yemeklerin içerisinde sık sık kullanılan, enfeksiyon hastalıklarına karşı doğal bir koruyucudur. En önemli özelliği toksinlerin kolay atılması ve vücut direncini arttırmasıdır. Bu yüzden kış aylarında tüketimi önerilir. Sumak, metabolizmayı hızlandırdığı için zayıflatıcı bir etkisi mevcuttur.
- Zeytin yaprakları yüksek miktarda antibakteriyel olduğu için, bağışıklık sisteminin güçlenmesinde ve gribal enfeksiyonlara olumlu bir etkisi vardır.
- Zerdeçal hem yemeklerde hem de bitki çaylarında kullanılır. Vücuttaki İnflamasyonu azaltan zerdeçal çayı, stresle başa çıkmanıza da yardımcı olur.
- Ada çayı güçlü bir antioksidandır. İçeriğinde olan C vitamini, bağışıklık sistemine katkıda bulunur. Balgam söktürücü özelliği ile öksürük tedavisinde destekleyici rol oynar. Ada çayının idrar söktürücü özelliği vardır. Bu özelliği sayesinde idrar yolu enfeksiyonunun tedavisine yardımcı olduğu da söylene bilinir.
- Kekik üst solunum yolları iltihabında, öksürükte çay ve gargara olarak kullanılabilir. Antioksidan özelliği bulunan, güçlendirici, iltihap giderici, ağrı dindirici, balgam söktürücü, bağışıklığı destekleyici, mikroorganizmalara karşı vücudu koruyucu etkisi bulunur.
- Nane soğuk algınlığı, grip ve nezle gibi üst solunum yolu hastalıklarının en kısa sürede iyileşmesine yardımcı olur.
- Yarpuz antibakteriyel özelliğinden dolayı enfeksiyonlara karşı güçlü bir bitkidir. İdrar yolu enfeksiyonlarında da tercih edilir. Nezle, grip ve balgam söktürücü etkileri vardır. Sakinleştiricidir. Rahat uyku sağlar.
- Tarçın antioksidan içeriği en yüksek olan bitki türlerinden bir tanesidir. Bronşit tedavisinde, bakteriler, virüsler, mantar ve parazitlerden kaynaklı olarak oluşan enfeksiyonlarla mücadelede faydası yüksektir. Bağışıklık sistemini güçlendirdiği gibi de vücudun hastalıklara karşı daha güçlü bir şekilde savaşmasına yardımcı olur.
- Ihlamur gribe ve soğuk algınlığına karşı en yaygın olarak kullanılan bitkidir. Öksürüğün yumuşamasına yardımcı olur
- Kuşburnu C vitamini deposu, bağırsak çalıştırıcı, sakinleştirici soğuk algınlığını azaltıcı, antioksidant özelliği vardır.
- Hibisküs antioksidan bir bitkidir ve C vitamini bakımından zengindir. Ayrıca soğuk algınlığı, grip ve ateş gibi rahatsızlıklara meydan okumak mümkündür. Sakinleştirici ve yatıştırıcı görevi gördüğü ve kasları gevşettiği de yine önemli bir bilgidir.
- Ayrıca Zencefil, karanfil, kuşburnu ve bergamot bir araya getirilince, kışın hastalıklarla savaşmanıza yardımcı olacak niteliktedir.
Şifalı Kış Bitkilerini Tüketiminde Dikkat edilmesi Gereken Hususlar
Kışın tüketilen faydalı ve şifalı bitkiler; birçok vitamin ve mineral açısından zengin, kalori miktarı sıfır olan antioksidan bir bileşiktir. Yine de hiçbir bitkiyi doktorumuza danışmadan kullanmamalıyız. Açıkta satılan bitkileri veya bitki karışımlarını tercih etmemeliyiz. Güvendiğimiz yerlerden temin edilmesi çok önemlidir.
Anne sütü ile beslenen küçük bebekler gaz sancısı, huzursuzluk ile uzun ve yoğun görülen ağlama durumları yaşadığında bu rahatsızlıklara iyi geldiği söylenen rezene, anason gibi çaylar bebeği verilmemeli, emzirme yoluyla bebeğe geçeceği için anne içmelidir.
Bitki çayı tok mu aç mı içilir sorusunun cevabı çayın içindeki bitkilerin etkilerine ve içim amacına göre değişmektedir. Mesela tansiyon sorunu varsa tok karnına içilmesi, tok tutması amacıyla içiliyorsa aç karnına içilmesi daha uygun olur.
Kış Ayları İçin En Faydalı Şifalı Bitki Çayları Nasıl Hazırlanır?
Evde kış çayı hazırlamak kolay ve zahmetsizdir. Bitki çayı yapılırken dikkat edilmesi gereken en hassas nokta kullanılan bitkilerin oranıdır. Bitki çayları kaynatılmamalı, sıcak suda ılıması beklenerek demlenmelidir. Nane gibi kaynatılması gereken bitkiler en fazla 15 dakika kaynatılabilir.
Ayrıca demleme için suyun nasıl kullanıldığının da önemi büyüktür. Temin edilen bitki çayının içinde şeker ya da çeşitli aromalar ilave edilmediğinden emin olunmalıdır.
Bitki çayları fazla miktarda ve uzun süre kullanılmamalıdır. Hastalık halinde Etkinliği, yan etkileri ve kullanım süreleri ilaçlarla etkileşimleri yönünden önemle incelenmelidir. Bunun yanında bitkiler, bitki çayları, doğal bitkisel ürünler vücutta ilaç benzeri etkiler yaratabildiğinden dolayı doktorumuza mutlaka bilgi vermeliyiz.
Kış Ayları İçin Şifalı Bitkiler Nasıl Muhafaza Edilmeli?
Kışın tüketilen şifalı bitkiler bozulur mu diyecek olursanız eğer serin ve kuru yerde saklanmazsa böceklenebilmektedir.
Datça köy ürünlerinin kış ayları için en faydalı, şifalı bitkilerin yaprakları, meyveleri ve çiçekleri de çay olarak kullanılır. Bunlar doğadan toplanıp kurutularak muhafaza edilir.
Uygun saklama koşullarında 1-2 sene kalabilen şifalı kış bitkilerinin faydalarını verimli şekilde değerlendirebilmek için 3-4 ay içinde tüketilmesi önerilmektedir.
Kronik rahatsızlığı olanlar, hamileler ve emziren anneler, alerjik bünyesi olanlar, bitki çaylarını içmeden önce mutlaka doktora danışmalı, doktorun onay vermediği hiçbir ürün kullanılmamalıdır.
Yazımızı bitirirken Datça Köy Ürünleri olarak bizden size özel kış çayı tarifimize de göz atabilirsiniz.
Yarpuz Çayı
Kaynamış suya Yarpuzu ve balı ekleyip, iyice karıştırarak bırakıyoruz. Demleme suyumuz ılıdıktan sonra süzüp içine taze nane yaprakları ile içebiliriz.
Yarpuz çayını yazın soğuk ve buzlu, kışın oda sıcaklığında ılık tüketebilirsiniz