Doğal Bal Nasıl Anlaşılır?
Geçmişi binlerce yıl eskiye dayanan bal, tadı ve vücuda birçok faydasıyla günümüzde sofralarımızda kendisine yer bulmaktadır. En çok talep edilen besinlerden olan bal doğal olmayan yollarla üretilebilmektedir. Bu nedenle doğal bal nasıl anlaşılır sorusu sağlıklı ve gerçek balı tüketmek açısından çok önemlidir.
Ağaç kovuklarında kendiliğinden başlayan hikâye günümüzde peteklerde kontrollü ve sistemli bir şekilde üretim ile devam etmektedir. Üretilen balı tercihe göre süzme yada petekli şeklinde tüketmek mümkündür. Süzme bal, arıların bal yapma aşamasında peteğin çevresine ördükleri sır tabakasının kaldırılıp, petekteki balın santrifüj yöntemiyle süzülmesinden elde edilen baldır. Petekli bal ise balın hiçbir süzme işleminden geçmeden kovandan peteğiyle beraber alınan baldır. Petekli balda içinde bulunan petek, bal ile beraber tüketilebilmektedir. Balın kendi faydasının yanında besin değeri yüksek peteğinin de bağışıklığı kuvvetlendirmeye, karaciğeri ve cilt sağlığını korumaya yardımcı olabilmek gibi faydaları vardır. Bal peteği özellikle kahvaltıda kaymak, ekmek gibi yiyeceklerle tüketilebilmektedir.
Bal vücuda birçok faydası olan bir besindir. Ancak son yıllarda yaşamımızda birçok şeyde olduğu gibi balın da doğallığında bozulmalar meydana gelmiştir. Özellikle üretim aşamasında içine katkı maddelerin eklenmesi, yanlış üretim şekilleri, çam ve çiçek gibi doğal kaynakların yerine yapay kaynakların kullanılması gibi farklı şekillerle doğal olmayan bal elde edilebilmektedir. Bu ballar sadece tat kısmında sorun olmamakta, sağlık açısından da ciddi anlamda problem yaratabilmektedir. Bu yüzden aldığınız balın sağlığınız açısından doğal olması çok önemlidir.
Doğal Balın Özellikleri
Doğal balın kendine ait özellikleri bulunmaktadır. Bu özellikleri çeşitli şekillerde test ederek doğal bal nasıl anlaşılır sorusuna cevap verilebilmektedir.
Balın doğallığını anlamanıza yardımcı olacak yöntemler:
Akışkan mı?
Balı akıttığınızda eğer kesintisiz olarak akıyorsa balınız doğaldır. Katkılı bal kesik kesik akar ve tamamen akışkan değildir.
Su Testi
Bir bardak ılık suya bir kaşık bal ekleyin. Eğer bal su içerisinde çözünmüyorsa doğaldır. Katkılı bal su içerisinde çözünmeye başlayacaktır.
Donuyor mu?
Gerçek bal soğuk havada donar. Özellikle bal bulunduğu kabın tabanında donma yapar. Ancak katkılı bal soğuk havada donma yapmaz.
Şekerlenme
Bal özellikle uzun süre beklediğinde kristalize olur. Buna şekerlenme denir. Buzdolabınızda beklettiğiniz bal yaklaşık 30 gün sonra tereyağı kıvamına gelip kristalize oluyorsa doğaldır. Bilinenin aksine doğal bal şekerleme yapar. Ancak hiçbir değişiklik göstermeden ilk günkü kıvamda ve görüntüde duruyorsa muhtemelen balınız sahtedir.
Yanıyor mu?
Balın doğallığından emin olmak için diğer bir yöntem yanma testidir. Balı yakmaya çalıştığınızda yanıyorsa doğal baldır. Doğal bal yanar ama katkılı ballar genellikle yanmaz.
Kâğıt Havlu
Balı bir kâğıt havlu üzerine döktüğünüzde eğer kağıt havlu balı emiyorsa balınız katkılıdır. Çünkü doğal bal kâğıt havlu tarafından emilmez.
Tadı
Doğal bal biraz fazla yenildiğinde genzi yakar. Yedikten sonra ortalama 20 sn daha tadını damağınızda hissedersiniz. Eğer genzinizi yakmıyor ve tadı damağınızda kalmıyorsa muhtemelen balınız katkılıdır.
Kokusu
Doğal balı kokladığınızda herhangi bir koku almazsınız. Eğer net bir koku alıyorsanız balınız gerçek bal değildir.
Rengi
Doğal balın rengi çok açık olmaz. Biraz daha koyu bir renktedir. Sahte balın ise genellikle rengi daha açıktır.
Ürünün içeriği
Herhangi bir markanın balını aldığınızda içindekiler kısmına mutlaka bakmalısınız. Eğer glikoz, glikoz şurubu, şeker gibi maddeler yer alıyorsa bu katkılı bir baldır. Ayrıca ürünün gerekli onay, sertifika vb almış olmasına da dikkat etmelisiniz.
Uzun yıllar bozulmaz
Gerçek bal doğru koşullarda saklandığında binlerce yıl bozulmadan kalabilir. Balın uzun ömürlü olması için saklanması gereken koşullar şunlardır:
- Ortamın sıcaklığının 10-20 derece aralığında olması gerekir. Sıcaklık değişimleri balın yapısını bozacağından evde fırın, ocak gibi eşyaların yanında ya da buzdolabının içinde saklanmaması gerekir.
- Balın güneş ve ışık görmeyen bir yerde saklanması gerekir. Işığa maruz kalan balda bozulmalar meydana gelebilmektedir.
- Balın saklandığı kap ve yer nemden uzak ve kuru olmalıdır. Saklama için cam kavanoz tercih edilebilir.
- Balın Dışarıdaki nem, koku vb etkenlerden etkilenmemesi için ağzı sıkıca kapalı bir kapta saklamak gerekir. Özellikle ağzı açık kâselerde bekletmek balın tadını ve yapısını bozabilmektedir.
Tüm bunların yanında balın %100 hakiki olduğunu anlamak için laboratuvar ortamında kontrol edebilirsiniz.
Hakiki bal bulmak giderek zorlaşmaktadır. Özellikle sahte bal üreticilerinin kokusunu bastıran, rengini koyultucu vb farklı formüllerle sahte balı hakiki bala benzetmek için birçok yöntem kullanabilmektedirler. Bu da bildiğimiz yöntemlerin de yeterli olamayacağını gösterebilmektedir. Bu yüzden balı aldığınız firmanın güvenilirliği çok önemlidir. Ayrıca bal üretimi uzun ve zahmetli bir iştir. Özellikle çok ucuz fiyatlara satılan, kontrolsüz ürünlerden sağlığınız için uzak durmanızda fayda var.